Foti Usta ve empati
Bozcaadalı Foti Arvanitoğlu’nu nisanda kaybetmiştik. Bozcaada’da doğan, büyüyen ve yaz-kış adada yaşayan Foti Usta’nın cenazesinde neredeyse tüm ada hazır bulunmuştu. Bozcaada’da yaşayan 12 Rum’dan biriydi Foti Usta. Artık yok.
Birçok arkadaşı adadan çeşitli sebeplerle ayrılmak zorunda kalsa da Foti Usta ve eşi Madam Antula doğduğu topraklarda kalmaya niyetliydiler. Her geçen sene azalan Rum nüfus onları mahzunlaştırsa da adadan vazgeçmediler. Tek çocukları Andon’un 29 yaşındaki ani ölümü belki de onlar için acıların en büyüğüydü. Daha da yalnızlaştılar, daha da birbirlerine sarılarak hayata tutunmaya çalıştılar.
Foti Usta, lakabından da anlaşılacağı üzere taş ustasıydı. “Foti Usta’nın elleri bütün adaya dokunmuştur” diyorlar adada. Bu sadece mesleki ve fiziki bir dokunuş değil. Adanın dünden bugüne taşınan dokusuna katkı sunmak biraz da.
Son zamanlarında yaşadığı sağlık problemlerini yok sayarsak çınar altında her daim oturduğu masasında gazetesini okur, öğlen mutlaka uykusunu uyur, evinin önündeki masasında misafirlerini ailecek kabul eder, tebessümünü kimseden eksik etmezdi. Kocaman elleri vardı Foti amcanın. Cüsseliydi de. Kahveyi pek sevmez, kahkahasını eksik etmezdi.
Olmadı, ani bir şekilde aramızdan ayrıldı. O’nu yeni tanıyan da, eskiden beri dostu olanlar da çok etkilendiler bu gidişten.
Vefatından bir süre sonra oturduğu sokaktan bir komşusu sokağın adının “Foti Usta Sokağı” olarak değişmesi önerisini getirmişti. 300’e yakın kişi çok kısa sürede bu talebin altına imza attı. İmza genel bir duyuruya açılmamıştı. Öğrendiğimize göre Belediye’ye ve Kaymakamlık’a durum önce sözlü, sonra da yazılı olarak iletildi. İstenen bir sokağın adının değişmesinden öte bir şeydi. İki kurum da bu isteği sonuna kadar desteklediklerini ve gerekenin yapılacağını dile getirdiler.
Geçmişte 2 bine yakın Rum’un yaşadığı ve bugün ne yazık ki iki elin parmaklarını geçmeyecek Rum’un yaşadığı bir adadan bahsediyoruz. Foti Usta sıradan birisi değildi. Bir simgeydi ve ne yazık ki artık aramızda yok. Foti Usta kaybolmak üzere olan bir kültürün, bir neslin çevresince de kabul gören son temsilcilerinden biriydi.
Ve hepimizin büyükleri, dedeleri, nineleri çok değerli. Olaya bu açıdan bakmak, tek çerçeveden yaklaşmak bizi ne yazık ki ayrıştırır. Biraz empati kurmalı ve öyle düşünmeliyiz. Geç kalmadan, kırmadan, acıları daha da kanırtmadan.
O sokağın adının Foti Usta Sokağı olması, hem adaya, hem yitmek üzere olan bu kültüre, hem de tarihi mirasa sahip çıkmak demektir.