Bozcaada Belediyesi, 2017 Haziranı’nda aldığı meclis kararı ile belediyenin bağ evlerine ruhsat verebilmesinin önü açılmıştı. Bozcaada Belediye Başkanı Hakan Can Yılmaz, 2 Nisan 2018'de düzenlediği halk toplantısında bağ evlerinine “pansiyon” ruhsatı verilebilmesinin önünde yasal bir sıkıntı olmadığını dile getirerek, “Karar vermekte zorlanıyoruz ama bu hafta içinde bir karar vereceğiz,” diye eklemişti. Bozcaada Haber, konuyla ilgili tüm gelişmeleri ve tarafların görüşlerini masaya yatırdı.
Bozcaada Belediyesi, 7 Haziran 2017'de gerçekleştirdiği meclis toplantısında bağ evlerine pansiyon ruhsatı verilmesinin önünü açan kararı, “İskan ruhsatı mevcut olan ve tapuda mesken, konut, bağ evi şeklinde işlenmiş olan yapıların ilgililerin talebi üzerine (mevzuatın aradığı diğer şartlar ayrıca aranmak ve sağlanmak kaydıyla) pansiyon ruhsatı verilmesinde yasal engel olmadığı, ancak otel ruhsatı taleplerinin mesken niteliğindeki yapılar için kabul edilmesinin uygun olmadığına,” şeklinde almıştı. CHP'li meclis üyesi Mehmet Talay ve bağımsız üye Özgün Yavaş'ın çekimser kaldığı oylamada, AKP'nin iki meclis üyesi red, diğer tüm CHP'li üyeler ise kabul oyu vermişti.
İki hafta önce yapılan halk toplantısında konu hakkında konuşan Başkan Hakan Can Yılmaz, bağ evlerine ruhsat verilmesinin önünde hukuksal bir engel olmadığını, ancak bir takım endişeler nedeniyle meclis olarak karar vermekte zorlanıldığının altını çizmişti. Anıtlar Kurulu avukatının ve belediye avukatının bu konuda hukuki bir engel bulunmadığını belirttiğini aktaran Yılmaz, “Birincisi bu insanlar hali hazırda bu evlerini pansiyon olarak kullanıyorlar. Ve OHAL var, kimlik bildiriminde bulunamıyorlar, ada için büyük sıkıntı. Bunu düşünmek zorundayız. Bozcaada’nın yatak kapasitesi 4 bin. Bozcaada’da koşu oluyor 9 bin kişi geliyor. Maşallah herkes de yatıyor. Bu ne demek, 5 bin kişinin emniyette ya da jandarmada kimlik kaydı yok demek,” şeklinde açıkmalarda bulunmuştu ve konuyla ilgili 1 hafta içinde karar vereceklerini ifade etmişti.
“ŞU ANA KADAR VERİLMİŞ BİR RUHSAT YOK”
Konuyla ilgili olarak dün gelişmeleri sorduğumuz Başkan Yılmaz, “Şu ana kadar verilmiş bir ruhsat yok. Süreci devam ettiriyoruz. Emniyet ile de görüşmemiz var. Çünkü günübirlik kiraya vermek, polise kaydolmak şartı ile serbest oldu. Artık pansiyon ruhsatı almadan, emniyete başvurarak günübirlik kiralanabiliniyormuş. Kanun değişmiş, biz de detayları emniyet ile konuşacağız,” dedi.
OTEL VE PANSİYONCULAR TEPKİLİ
Bozcaada Haber, bağ evlerine ruhsat verimesi hakkında düşüncelerine başvurmak için bazı otel ve pansiyon sahipleri ile görüştü. Görüştüğümüz otelcilerin ve pansiyoncuların hemen hemen hepsi bağ evlerine belediyenin ruhsat vermesinin doğru olmayacağını, bunun gerçekleşmesi halinde hali hazırda günlük kiraya verilen bağ evlerinin sayısının ve toplamda adadaki yatak kapasitesinin sayısının çok büyük bir oranda artabileceğini ifade ediyor. Bazı işletmeciler ise, bağ evlerinin kolluk güçleri üzerinden kayıt yaparak günlük kiraya verilmesi ile belediyenin direkt bu iş için ruhsat vermesinin ayrı bir şey olduğunu, Kanun Hükmünde Kararname ile gelen yasanın ileride değişebileceğini ancak belediyenin ruhsatının değişemeyeceğini ifade ediyorlar.
İsmini vermek isteyen bir otel işletmecisi, “Biz adada turizm yapmak için imarımızı, projemizi buna göre çizdirdik ve buna göre bir dünya masraf ettik. Vergilerimizi, çalışanlarımıza ödediğimiz ücreti, diğer giderlerimizi, personel sıkıntımızı düşünün. Ee, şimdi hiçbir masraf harcamamış, statüsü sadece bağ evi olan, adaya iki ay gelip bizim müşterimize talip olsun. Biz sadece pansiyon-otel ruhsatı olan işletmeciler kalkıp restorancılık yapıyor muyuz? Bozcaada'nın ölçeğinde konuşmak gerekiyor her şeyi. Her yer otel, her yer restoran, her yer kafe olamaz. Başkanın bu konudaki tavrı, “Bahçeli'nin fiili olarak başkanlık yapıyor, biz bari bunu yasallaştıralım” demesine benziyor. Evet şu an günlük olarak emniyete bildirim şartıyla kiraya veriyorlar ama sen kalkıp ruhsat verirsen artık orası ‘bağ evi’ olmaktan çıkar,” dedi.
“ANAYASAL HAKKIMIZ”
Uzun yıllardır Bozcaada'da yaşayan ancak birkaç senedir bağ evini günlük kiraya veren bağ evi sahibi ise Bozcaada Haber'e şunları ifade etti:
“12 ay boyunca Bozcaada’da kendi halinde yaşamaya çalışan bizlere anayasal hakkımızı kullanarak gelir elde etmeye çalıştığımız için rantçı muamelesi yapmak sadece ‘haksızlıktır!’ Üstelik yasalara aykırı bir şey de yapmıyoruz. Zaten imarı, iskanı olan evimizde doğayla iç içe tatil yapmak isteyen Bozcaada sevdalılarını ağırlıyor, elde ettiğimiz gelirden de vergi ödüyoruz. Evimizde kalan konukları jandarmaya bildirdiğimiz için güvenlik açığı da yaratmıyoruz. Bunun nesi kötü? Üstelik adaya gelen turistler merkezde kalmak zorunda da değil. Evimizde ağırladığımız turistlerden aldığımız geri bildirime göre onlar da bu hizmetten oldukça memnun. Çünkü biz onlara ‘müşteri’ olarak değil, evimize gelen misafir gibi davranıyoruz ve adadan ayrılırlarken güzel anılarla ayrılıyorlar ve tekrar geleceklerini söylüyorlar. Bu mudur kötü hizmet? Bu mudur rantçılık?
Ayrıca bir yıl önce ‘işletme ruhsatı vereceğiz’ dedikten sonra dosyalarını hazırlayıp, başvurularını yapmış bizlere şimdi çıkıp ‘vazgeçtik, vermiyoruz’ derseniz bizlerin nazarında hiçbir inandırıcılığınız kalmaz.”
DERNEKLER NE DİYOR?
Bozcaada Haber konuyu Bozcaada Kent Konseyi ve Bozcaada Turizm İşletmeciler Derneği’nin başkanlarına da sordu. Onların görüşleri de işte şu şekilde:
Bozcaada Turizm İşletmecileri Derneği Başkanı Ülke Diler: Şu anda zaten Kanun Hükmünde Kararname ile alınmış bir karar var. Polise kimlik bildirimi yapıp, maliyeye de vergisini verdikten sonra herkes yasal olarak yapıyor. Günübirlik ev statüsünde yapıyor. Bozcaada Belediyesi’ni bağlayansa, eğer kahvaltı da veriyorsa belediyeye ruhsat için başvuru yapıyorlar. Bu bütün Türkiye için verilmiş bir karar. Bozcaada'da küçük bir toprak parçası. Bozcaada Belediyesi ile beraber çalıştığımız master plan var biliyorsunuz. Buranın belli bir kaldırma kapasitesi var. Bu planın bağlayıcılığı olduktan sonra, adanın belirlenen taşıma kapasitesini geçmediğimiz sürece bu bağ evi olmuş ya da başka bir şey hiç önemli değil. Her yere verilebilir. Atıyorum adanın taşıma kapasitesi 7 bin mi, 7 binde kapatılmalı. Örnek burada 20 bin yatak olsa adanın ne alt yapısı, ne üst yapısı kaldırır. Bu ucuzlama dışında bir yere gitmez. Ama resmi olarak 5 bin kapasitesi varsa 10 bin kişi gelse de şu an kaldırıyor. Yani resmi olmayan bağ evleri ile. Bunun belediye ile somut bir duruma oturtulması gerekiyor.
Bozcaada Kent Konseyi Başkanı Öznur Evergen: Zaten herkes kaçak, köçek yapıyor. Bence legalleşmesi, bağ içinde pansiyonculuk yapması bence en büyük özelliği. Bağ evlerine turizm yapma izni verildiği zaman ona göre dizayn edilmesi lazım. O da ayrı bir şey. Bağ evleri yapılırken aslında pansiyonculuk amacıyla verilmedi. Ama sanıyorum Pelazzi Çifliği'nin mahkemeye taşıması, biliyorsunuz kendisi de avukat, mahkemeyi kazanınca bağ evlerinde turizm yapmanın, işletmecilik yapmanın önü açıldı. Bence legal olmalı ve vergilendirilmeli. Zaten yapılıyor. Kaldı ki Bozcaada'da otelciliğin önünü açan da ev pansiyonculuğu oldu. Turizmin ilk yıllarından bahsediyorum. Adada 3-5 tane otel varken, yetmeyince bağ evlerini, kendi evlerini açmıştı insanlar. Hatta otelciler kendileri “Komşum odam kalmadı, sana yönlendireyim mi, odanı açar mısın?” diye böyle başladı.
SİYASİ PARTİLERİN GÖRÜŞLERİ
Bozcaada’da faal olan Adalet ve Kalkınma Partisi, İyi Parti ve Cumhuriyet Halk Partisi’nin ilçe başkanları da konuya dair açıklamalar yaptılar. İşte o açıklamalar:
İyi Parti Bozcaada İlçe Başkanı Cevdet Çebi: Ben bu konuda tamamen belediyenin karşısındayım. Ben bağlık alanlardaki evlere ruhsat verilmesi taraftarı değilim. Bunun da sebebi; zaten merkezde çok otel ve pansiyonlarımız mevcut. Bağ evleri olan arkadaşlarımız buraları zamanında bağ evi olarak yaptırdılar. Şimdi biz 12 ay Bozcaada'da yaşarken ekmeğimizi sadece (imarlar da kapandı biliyorsunuz) turizmden kazanıyoruz. Bağ evinde yaşayan arkadaşlarımız sadece yazları adaya gelip para kazanacaklar. Bunun bence anlamı şu; bu arkadaşlarımız bence burada yaşayan, bu işi yapan insanların parasında gözü var. Bu yüzden ben taraf değilim. Ben verilmemesinden yanayım.
Adalet ve Kalkınma Partisi Bozcaada İlçe Başkanı Burak Aktan: Aslında bu konuda belediyenin tutumunu samimi bulmuyorum. Niye diye sorarsanız; bağ evleri konusundaki meclis kararını belediye 1 yıl önceki meclisinde aldı. Fakat 1 yıl geçmesine rağmen uygulamaya sokmadı. Ama biz buna alışığız. Belediyenin bu şekilde tutarsız işlerine alışığız. Geçmişe baktığımızda, Belediye Başkanımız Hakan Can Yılmaz'ın 4 yıl önce belediyeye gelirken yapılacaklar listesindeki “Kentsel Tasarım Rehberi” vardı. 4 yıl geçmesine rağmen Kentsel Tasarım Rehberi için bir uygulama, bir ilerleme görmedik. Neden 4 yıldır bu yapılmadı ve neden uygulanmadı. Son 1 yıla mı sıkıştırıldı? Yoksa bu Kentsel Tasarım Rehberi’ni seçim yatırımı olarak mı saklıyor?
Ayrıca otel ve pansiyon için belirli bir sınırlama getirileceğinden bahsediliyordu. Böyle bir sınırlamadan bahseden bir belediye şimdi bağ evlerine otel ruhsatı vermekten bahsediyor. Tamam bağ evlerine ruhsat verelim ama çıksın desin ki kaç tane, 60-70-100 kaç bağ evi var? Kaç tane bağ evine ruhsat verilecek, kaç kişi, kaç yatak kapasitesi artacak? Bunların bilgisini vermeden, her şeyi halka soracağım diyerek belediye başkanlığına gelen belediye, neden bunu halka sormak gibi icraat yapmadan kendi bildiğine meclis kararı alıyor. Kalksın bunu da halka soralım. Merkezdeki ruhsatlı otel ve pansiyon işletmeleri, kendi bağ evleri olmasına rağmen bu duruma sıcak bakmıyorlar. Böyle bir durumda da belediye halkın, işletmecilerin fikrini almadan “bağ evlerine ruhsat veriyorum” demesini çok samimi bulmuyorum.
Baktığımızda Bozcaada'da günübirlik turizm çok artmaya başladı. Yatak kapasitesini bağ evleri ile arttırdığımızda adanın turizm kalitesini yukarıya mı çekeriz, aşağı mı çekeriz buna bakmak lazım. Ayrıca bağ evi dediğimizde, bağ evinin Çevre ve Şehircilik'ten imar izini alırken bir tanımı var. Bağcının bağsal ihtiyaçlarını gidermesi için, barınması için izin verilmiştir. Peki, neden proje sunulurken buna bağ evi değil de “bağ oteli” projesi sunulmadı? Niye bu şekilde belediye imar verirken bağ evi değil de “bağ oteli” imarı vermedi? Belediye versin “bağ oteli” imarı, buna göre yapalım. Kaldı ki yazın gelen tatilcilerin de bağ evlerinin yanında, çevresinde bulunan yerlerin otel ve pansiyon olmasından rahatsız olabilir. Sadece otelcilere değil, onların da görüşünü almak lazımdı.
Bağcılığı korumaktan söz eden, bağcılık enstitüsü ve araştırma merkezi kurup, bağcılığı önemsiyormuş gibi görünen Bozcaada Belediye Başkanı, şimdi kalkmış bağ evi olarak imar verilmiş yapıları bağ evi oteli yapmaya çalışıyor. Bu çok samimi durmuyor yani. Biz bağ evi otelinden önce bağları, bağcılığı nasıl ayakta tutabiliriz bunlar için çalışmalıyız. Bağcılığı bağcılara destek vererek geliştirebiliriz, bağ oteli yaparak değil.
Cumhuriyet Halk Partisi Bozcaada İlçe Başkanı Hüseyin Durmuş:
Şu an kanunlar çevresinde zaten her türlü ev günübirlik olarak kiralanabiliyor. Bunun önünde hukuksal bir engel yok ve isteyen herkes evini günübirlik olarak kiralayabiliyor. En azından ruhsatlandırma olursa denetim mekanizması olabilecek. Bireysel olarak adada konaklamanın, restoran vs işletmelerin sınırlandırılması taraftarıyım ancak şu süreçte kanun da bunu engellemiyorsa yapacak bir şey yok şu anda. En azından denetim altına alınabilir.
